Statenvragen "Onrechtmatig opschalen naar GRIP 4 door Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek voor opvang asielzoekers"

Het lid N. Kaptheijns (PVV) deelt u, overeenkomstig het bepaalde in artikel 45 van het Reglement van Orde voor de vergaderingen en andere werkzaamheden van Provinciale Staten, mede dat hij vragen wil stellen aan het College.

Toelichting:

Er zijn grote twijfels over de opschaling naar GRIP 4 in de Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek op 19 oktober 2015, waarmee de voorzitter van deze veiligheidsregio, dhr. Pieter Broertjes (burgemeester Hilversum), tussen 19 oktober en 5 november 2015 meer bevoegdheden naar zich toe kon trekken, vanwege de crisisnoodopvang van nog geen 100 asielzoekers op Crailo.

In een reactie op een e-mail van een verontruste burger schreef Commissaris van de Koning dhr. Johan Remkes: "Van een misbruik van bevoegdheden is geen sprake geweest." (*)
Uit de toelichting in de 'Burgemeestersbrief inzet GRIP 4 bij vluchtelingencrisis' (**) blijkt echter dat opschalen naar GRIP 4 niet op zijn plaats was. Daarnaast heeft het er alle schijn van dat de veiligheidsregio bij zowel het opschalen, als bij het afschalen zich niet heeft gehouden aan de wettelijke regels, vastgelegd in de Wet Veiligheidsregio's (Wvr).

Inmiddels hebben kritische burgers op 18 februari 2016 een brief gestuurd (***) aan de Commissaris van de Koning, de hoofdofficier van justitie en de minister van Binnenlandse Zaken met het dringende verzoek om een onderzoek te doen naar de gang van zaken rond de opschaling naar GRIP 4 en mogelijke wetsovertredingen daarbij.

Ondergetekende stelt aan het College van Gedeputeerde Staten de volgende vragen:

1. Hoe en op welke datum zijn de Commissaris van de Koning en de hoofdofficier van justitie op de hoogte gebracht van de opschaling naar GRIP 4?

2. In hoeverre en op welke datum (zowel officiële verzenddatum als ontvangstdatum) zijn de gemeenteraden in zowel Hilversum als in de overige gemeenten in de veiligheidsregio op de hoogte gebracht van de opschaling naar GRIP 4? Graag een gemotiveerd antwoord.

3. Als de betreffende gemeenteraden hier niet over zijn geïnformeerd, kan en mag er dan worden geconcludeerd dat de opschaling naar GRIP 4 niet volgens de wettelijk vastgelegde regels is gegaan en de voorzitter van de veiligheidsregio daarmee de regels heeft overtreden? Zo nee, waarom niet?

In het artikel “Geruchten te over na Wob-verzoek” uit de Gooi- en Eemlander van 27 januari 2016 (******), zegt de woordvoerder van het Gooise “opvangverbond”, dhr. Onno Aerden: “Sinds 1 januari valt de opvang op Crailo niet meer onder de veiligheidsregio (waarvan Broertjes voorzitter is, red.). De burgemeesters van Bussum, Laren en Hilversum zijn nu verantwoordelijk voor openbare orde en veiligheid.''
Dit suggereert dat de afschaling van GRIP 4 niet op 5 november 2015 heeft plaatsgevonden, wat wel de officiële lezing is.

4. Welke datum van afschaling is wanneer en op welke manier aan de provincie doorgegeven?

Uit een brief van de veiligheidsregio met dagtekening 18 februari 2016 (****), blijkt dat in een vergadering van het algemeen bestuur van de Veiligheidsregio op 5 november 2015, GRIP 4 werd geëvalueerd met de conclusie "Dat de opschaling in de beginfase zeker heeft bijgedragen aan de positionering van de voorzitter in het overleg met provincie, COA en Rijk en de uitstraling naar buiten."

5. Deelt u de mening dat het ver gaat om GRIP 4 af te kondigen enkel voor de uitstraling van een burgemeester en diens positie in een overlegsituatie en dat deze gang van zaken de schijn heeft van misbruik van bevoegdheden? Zo nee, waarom niet?

In de bij vraag 5 genoemde brief staat dat “de aard van de opschaling pragmatisch was.”
Dit roept op zijn minst de schijn op van oneigenlijk gebruik van dit zware middel van GRIP 4.

6. Hoe verhoudt zich dat tot datgene wat met de Wet Veiligheidsregio's is beoogd en leidt dit niet tot erosie van het inzetten van GRIP 4? Graag een gemotiveerd antwoord.

Op 19 oktober werd GRIP 4 afgekondigd. Tegelijkertijd werd door dezelfde bestuurders op die datum een halfjaarcontract afsloten met het Leger des Heils om de feitelijke opvang van nog geen 100 asielzoekers te runnen. (*****)

7. Kunt u aangeven hoe laat op 19 oktober GRIP 4 werd afgekondigd en welke noodzaak er blijkbaar was om toch tot deze afkondiging over te gaan?
Graag een gemotiveerd antwoord.

Uit genoemde Burgemeestersbrief blijkt dat op 4 november 2015 een gesprek met alle voorzitters van de Veiligheidsregio´s in Noord-Holland en de Commissaris van de Koning heeft plaatsgevonden. Tijdens dit gesprek "Werd het samenwerkingsmodel van onze regio geprezen en werd aangegeven dat binnen de veiligheidsregio coördinatie en afstemming kan plaatsvinden en daar geen GRIP voor nodig is."

8. Kunt u uitleggen waarom u de gang van zaken met het zware middel van opschaling naar GRIP 4 prees en tegelijkertijd zelf al constateerde dat GRIP 4 onnodig was? Graag een gemotiveerd antwoord.

De Wet Veiligheidsregio's (Wvr) stelt in artikel 40 lid 1: "De voorzitter van de veiligheidsregio brengt na afloop van een ramp of crisis van meer dan plaatselijke betekenis, in overeenstemming met de burgemeesters die deel uitmaakten van het regionaal beleidsteam, schriftelijk verslag uit aan de raden van de getroffen gemeenten over het verloop van de gebeurtenissen en de besluiten die hij heeft genomen."
Weliswaar is er uiteindelijk, rijkelijk laat en pas na aandringen een 'Burgemeestersbrief' naar de raad in Hilversum gestuurd over de opschaling naar GRIP 4, maar niet naar de overige raden in de regio. Zo ontving de raad van Weesp pas op 22 februari 2016 een dergelijke brief met officiële verzenddatum 18 februari 2016.

9. Deelt u de mening dat dhr. Broertjes daarmee in strijd heeft gehandeld met de inhoud van artikel 40 lid 1 Wvr? Graag een gemotiveerd antwoord.

N. Kaptheijns
PVV Noord-Holland

(*) Brief CvK dhr. Remkes met kenmerk 767921-773683; blz.1 & blz.2

(**) https://www.hilversum.nl/Inwoners/Politiek/Brieven_aan_de_Raad/Burgemeestersbrief_inzet_GRIP_4_bij_vluchtelingencrisis 

(***) Brief kritische burgers van 18-2-2016 aan minister van Binnenlandse Zaken dhr. R.H.A. Plasterk, Commissaris van de Koning provincie Noord-Holland dhr. J.W. Remkes en hoofdofficier van Justitie arrondissementsparket Noord-Holland dhr. B.W.J. Steensma.

(****) http://weesp.raadsinformatie.nl/document/3107410/1 

(*****) http://www.vrgooienvechtstreek.nl/2015/10/leger-des-heils-neemt-organisatie-opvang-vluchtelingen-over/ 

(******) “Geruchten te over na Wob-verzoek” (Gooi- en Eemlander, 27-1-2016).