• Kandidatenlijst 2023
    Onze geweldige kandidatenlijst voor de Provinciale Statenverkiezingen op 15-3-2023
  • DSCN0788
    Bewonersprotest tegen Windturbines in Gemeente Medemblik
  • Demonstratie
  • Prinsjesdag 3
    Statenlid Ilse Bezaan voor de Ridderzaal op Prinsjesdag (Den Haag, 20-9-2016)
Nederland weer van ons

Spreektekst Begroting 2019 (PS-vergadering 12-11-2018)

Voorzitter, vandaag gaan we het hebben over de besteding van de euro’s die de inwoners van Noord-Holland bijeen hebben gebracht en die wij voor hen gaan uitgeven in 2019. Alle partijen hebben hun wensenlijstje gemaakt om daar vandaag met elkaar over te discussiëren. Waaraan geven we het uit, wat heeft de hoogste prioriteit en wat is volgens ons het meest rechtvaardig, zijn vragen die gesteld zullen gaan worden. Ook mijn fractie heeft daar ideeën over.

Als eerste wil ik beginnen over mobiliteit, omdat we daar allemaal mee te maken hebben zodra we thuis de deur uitgaan. We gaan op weg met de auto, de tram, de trein, taxi of gewoon de fiets. Voorzitter, mobiliteit moet gewoon goed zijn. Het wordt steeds drukker in ons land, maar mijn fractie ziet de capaciteit van al deze vormen van mobiliteit veel te weinig toenemen. Mijn fractie is dan ook van mening dat in de volgende Statenperiode mobiliteit nog meer een speerpunt van de provincie moet worden. Hier mag dan van mijn fractie ook meer geld naartoe dan nu het geval is.

En nu we het toch over mobiliteit hebben… De Formule1. Voorzitter, mijn fractie was zeer verheugd dat “Formula One Management Limited” het circuit Zandvoort een concreet aanbod heeft gedaan om de Formule 1 wedstrijd reeds in 2020 te organiseren. Dat is snel, dat realiseren wij ons. En er zal het een en ander aangepast moeten worden aan het circuit om deze wedstrijd tot een feest te kunnen maken waar onze eigen Max kan schitteren. Het zal dus druk worden, voorspelt mijn fractie. Met de ogen van de hele wereld op ons gericht mag dit geen puinbak worden.

Voorzitter, gedeputeerde Bond heeft al bij het indienen van de motie van de PVV (PS 9 november 2015) door de heer Ludriks aangegeven dat vanuit de provincie volledige medewerking is te verwachten. En dat verheugt ons.

Wij zien echter ook enkele beren op de weg. Met slechts twee toegangswegen naar Zandvoort en beperkte parkeergelegenheid, is het misschien een idee om een ander sterk punt van Nederland in te zetten. Naast een pendeldienst vanuit de Haarlemmermeer voor bussen en de trein, is de fiets misschien ook een serieuze optie. Formule1 liefhebbers kunnen dan hun auto in de Haarlemmermeer parkeren en dan het stuk naar Zandvoort fietsen. Voorzitter, het is maar een idee dat ik ter overweging mee wil geven.

Elk jaar geeft de provincie veel geld aan van alles en nog wat uit. Vaak kan mijn fractie dat ondersteunen. Maar wat mijn fractie niet kan ondersteunen, is dat de provincie een bankfunctie onderhoudt.

De PVV is vanuit ideologisch oogpunt zeer kritisch op financiering door de provincie waarbij garanties en leningen om de hoek komen kijken. De provincie moet geen bankje willen spelen. De realiteit is echter dat dit helaas op grote schaal gebeurt en daarom moet dit voor PS zo transparant mogelijk gebeuren. De Randstedelijke Rekenkamer was dan ook terecht zeer kritisch over de uitvoeringslijn en dat deze niet door PS is vastgesteld.

Wij steunen dan ook de aanbevelingen van de Rekenkamer en vinden de reactie van GS bemoedigend. Maar wat ons betreft mag de omvang van garanties en uitstaande leningen flink omlaag. Verder wil mijn fractie het verzoek doen om de Staten periodiek te informeren over de stand van zaken van de richtlijnen die door de Randstedelijke Rekenkamer zijn aangegeven. Wij zullen dat uiteraard nauwkeurig volgen.

Voorzitter, nog even voortbordurend op het participatiefonds duurzame energie: begin van dit jaar werd Tocardo Tidal Power, een bedrijf dat gespecialiseerd is in getijdestroom, een nog relatieve jonge vorm van energieopwekking door de rechtbank in Alkmaar failliet verklaard. Echter, door het participatiefonds duurzame energie, een revolverend fonds, waar vorige vergadering door de Provinciale Staten, maar met uitzondering van de PVV, weer 25 miljoen extra in is gestort, kan dit bedrijf een doorstart maken.

Is er dan niemand bij de provincie die zich afvraagt waarom dit bedrijf dat in “eb en vloed” zit failliet is gegaan? Zijn we zo ver doorgeschoten dat elk duurzaamheidsidee, hoe belachelijk het ook is, geld bij de provincie weet los te krijgen? Al deze ideeën kosten de burgers van Noord-Holland vele tientallen miljoenen, zonder dat het ooit voldoende rendement oplevert. Laten we hier alsjeblieft verstandiger mee omgaan.

Voorzitter, dat we ooit naar andere vormen van energievoorziening toe moeten, is duidelijk. We gaan het niet redden met wind- en zonne-energie, geothermie, aquathermie, blue energie en wat allemaal nog niet meer.

Momenteel is er erg veel te doen omtrent de discussie over kernenergie. In de Telegraaf is een enquête gehouden waaruit naar voren komt dat 88 % van de deelnemers van mening is dat kernenergie op de klimaatagenda moet. EenVandaag heeft ook een enquête uitgevoerd, waarbij ruim 54 % aangaf voor kernenergie te zijn. Verrassend hierbij was dat ook kiezers van CDA, D66, CU en zelfs GroenLinks voor kernenergie waren.

Voorzitter, ik wil daarom het College verzoeken een haalbaarheidsonderzoek te doen naar kernenergie in Noord-Holland, inclusief aandacht voor Thorium.

Daarom een motie met het dictum:

"Roept het College op om: Zo snel mogelijk een haalbaarheidsonderzoek te starten naar uranium- en thoriumkernenergie als duurzame energiebronnen voor Noord-Holland en om elk half jaar in de vakcommissie verslag te doen van de vorderingen betreffende het haalbaarheidsonderzoek."

Voorzitter, ik heb een vraag naar aanleiding van de subsidieverordening. Mag een aanvrager (namens een stichting of vereniging) van een subsidie het verkregen bedrag, de subsidie besteden bij het bedrijf waar de aanvrager zelf werkzaam is? Ook als dit bedrijf in een andere provincie is gevestigd?

En ook als een ander persoon namens dat bedrijf de adviezen geeft? De persoon in kwestie doet in principe onbetaald vrijwilligerswerk en kan geacht worden de benodigde kennis zelf in huis te hebben, omdat hij zelf ook bij dat gespecialiseerde bedrijf in dienst is. Mag dit zomaar? Zo nee, wordt bij de verlening van de subsidie wel gekeken waar het geld voor wordt aangevraagd en waar het wordt besteed? Graag hierop een antwoord van de gedeputeerde.

En mogelijk afhankelijk van het antwoord kom ik met een motie in tweede termijn.

Voorzitter, nu even een precair punt wat mijn fractie graag wil aanhalen. Het CBS heeft recentelijk prijsgegeven dat de bevolking in 2017 met 235.000 personen is toegenomen. Deze toename bestaat voor een groot deel uit asielzoekers en arbeidsmigranten.

En het ziet er niet naar uit dat dit de komende jaren minder wordt, waardoor de vraag naar huisvesting steeds meer toeneemt. Doordat de bouw van nieuwe woningen achterblijft, komt de bestaande woningmarkt sterk onder druk te staan. Niet alleen in de MRA, maar ook aan de randen daarvan. Mensen trekken weg uit Amsterdam en gaan in de goedkopere steden en dorpen rond Amsterdam wonen. En hier is de provincie voor een groot gedeelte schuldig aan, maar daar kom ik later op terug.

Doordat Amsterdammers hun huis verkopen voor hele hoge bedragen, worden de prijzen in de omringende gemeenten flink opgeschroefd, omdat men het geld heeft om te kunnen overbieden op een woning. Je hebt buiten Amsterdam ook “meer woning” voor hetzelfde geld. Een andere oorzaak die van invloed is, is dat er ook steeds meer investeerders op de kopersmarkt bezig zijn. Hoewel de effecten hiervan nog wel marginaal zijn, zijn de invloeden hiervan wel steeds meer merkbaar voor kopers.

En met name voor de jeugd en de starters wordt het daardoor steeds moeilijker om een huis te kopen, enerzijds omdat het te duur is en anderzijds omdat er te weinig te koop staat waardoor, u raadt het al, die huizen te duur worden verkocht. De prijzen worden steeds meer onderhevig aan vraag en aanbod.

Daarnaast heeft het Rijk de gemeenten een dwingend verzoek opgelegd om jaarlijks een bepaald aantal vergunningshouders op te nemen. Hierdoor komt de sociale huurmarkt nog verder onder druk te staan. Voor de burger loopt de toch al absurd lange wachttijd nog meer op. Het zou beter zijn als het Rijk veel meer doet voor opvang in de regio’s buiten Europa.

Voorzitter, veel gemeentebesturen gaven deze vergunninghouders voorrang, al dan niet op het verkeerde been gezet. Er is namelijk geen sprake van een voorrangsregeling voor vergunninghouders, wat veel gemeenten wel dachten, dus op dat gebied valt er ook niet veel af te schaffen. De Wet kostenverhaal huisvesting statushouders uit 2016 is nooit bij de Tweede Kamer ingediend.

Gemeenten en partijen die beweren dat gemeenten door deze wet boetes van €1.850 per vergunninghouder per maand kunnen krijgen, spreken onwaarheden. Wat wel bestaat, is dat de provincie kosten mag verhalen op gemeenten om deze vergunninghouders alsnog elders onder te brengen, als gemeenten niet aan het verzoek van het Rijk voldoen. De provincie kan dan de vergunninghouders in een andere gemeente of asielzoekerscentrum onderbrengen.

Voorzitter, is een strafoplegging niet een buitengewoon oneerlijke maatregel? De gewone hardwerkende Nederlander moet deze kosten, middels belastingen, opbrengen. In steeds meer gemeenten is zeer terecht te horen dat ze van deze taakstelling af willen. Daarom een motie met het dictum:

”Verzoeken het college om contact op te nemen met het Rijk om aan te geven dat Gedeputeerde Staten van Noord-Holland geen taakstelling van gemeenten gaat uitvoeren die niet de taakstelling kunnen en/of willen halen inzake het huisvesten van vergunninghouders.”

En hiermee is dit onderwerp meteen één van de grootste punten voor de verkiezingen in maart.

Voorzitter, daarnaast zien gemeenten dat 14 tot 19 jaar wachten op een sociale huurwoning (in Amsterdam) geen uitzondering is. En deze geluiden horen wij vanuit meerdere gemeenten. Zo’n lange wachttijd is ronduit schandalig te noemen.

Dit is uiteraard niet helemaal aan vergunninghouders toe te schrijven voorzitter, dat zou niet eerlijk zijn. Maar het is wel zo dat vergunninghouders nu gemiddeld binnen 3 tot 6 maanden een eengezinswoning of een appartement krijgen toegewezen. Iemand die door echtscheiding of schulden dakloos wordt, heeft bijvoorbeeld in Amsterdam slechts recht op bed, bad en brood. Dus in het ergste geval zitten ze tussen de verslaafden of gaan noodgedwongen op een camping wonen.

Maar het kan nog schrijnender, voorzitter. Op 28 oktober 2018 twittert Mieke H. (Huisman) uit Beverwijk het volgende. En ik citeer: ”50 jarige, rolstoelafhankelijke vrouw dakloos sinds 26-oktober 2018, wordt door gemeente Beverwijk niet geholpen. Ondanks urgentiebewijs sinds februari 2018. Ga maar naar HVO Haarlem, geen plek? Jammer voor je. Wie helpt mij? Ik zit buiten in de regen in mijn rolstoel.” Einde citaat. Ze kreeg het advies zich te melden bij de regionale nachtopvang in Haarlem. Maar die zat vol, waardoor ze ook vrijdag- en zaterdagnacht doorbracht in een portiek in de Heemskerkse Mozartstraat.

En dan komt de gemeente Beverwijk gelukkig wel in actie, maar eigenlijk te laat. Dit komt omdat ook in Beverwijk het huizenaanbod tekort schiet. En daar is Beverwijk niet uniek in. Er is eenvoudig weg niet voor iedereen een huis.

Voorzitter, ik zou nog even terugkomen op de schuld van de provincie betreffende de oplopende wachttijden voor sociale huurwoningen. Ik neem hierbij even Amsterdam als voorbeeld, omdat het probleem hier heel extreem is. In Amsterdam heeft men besloten dat van alle huizen die gebouwd mogen worden 60% sociale huurwoningen moeten zijn. Dat is mooi, ware het niet dat de kosten van deze sociale huurwoningen voor een groot gedeelte worden bekostigd door de bouw van gewone koopwoningen.

De verhouding koopwoning ten opzichte van sociale huurwoning ligt dus gigantisch scheef, aangezien de projectontwikkelaar ook nog iets van winst wil maken. En bij deze verhouding gaat dat niet lukken. Dan moet de verhouding meer in de richting van 30% en 70% liggen. De projectontwikkelaar zegt dan terecht dat hij wel elders gaat bouwen. Hij heeft ten slotte heel wat monden te voeden met zijn bedrijf.

Mijn verzoek aan het College is dan ook: ”doe er wat aan”, want er moeten wel voldoende sociale huurwoningen beschikbaar zijn. Als we dit niet snel en adequaat oppakken dan ziet mijn fractie het er nog van komen dat we moeten bouwen op plekken waar we het helemaal niet willen, zolang dat niet nodig is. Binnenstedelijk woningen realiseren en concentreren is de bedoeling, maar blijkbaar werkt dat in de praktijk toch niet helemaal. We kunnen dan ook wel de conclusie trekken dat er eigenlijk een potje van is gemaakt.

Voorzitter, wat onze fractie grote zorgen baart, is het welzijn van de Bijen. Want voorzitter, het gaat niet goed met de Bij. Al jaren bericht de media over het snel afnemende aantal Bijen door onder andere de varroamijt, die hele bijenvolken vernietigt. En dat is een wereldwijd probleem. Wij zijn bezorgd, omdat zonder de Bij er veel minder groente en fruit beschikbaar zou zijn, wat ook zijn weerslag heeft op de Noord-Hollandse economie, aangezien onze land- en tuinbouwsector een grote werkgever is en veel geld verdient met de export van groente, fruit en zaden. 

Maar er gloort hoop aan de horizon, voor wat betreft het resistent maken tegen de varroamijt. Er is in Noord-Holland een prachtig en veelbelovend initiatief. De Stichting Arista Bee Research is in samenwerking met Stichting Buckfast Marken en andere enthousiaste Noord-Hollandse telers bezig met de kweek en verspreiding van een Bij die resistent is voor de varroamijt.

Het programma Brandpunt-plus van KRO/NCRV had op dinsdag 11 september 2018 een prachtige reportage over dit initiatief, wat aanleiding voor onze fractie was om op werkbezoek te gaan bij Buckfast Marken. De resistente Bij wordt nu op kleine schaal gekweekt en verspreid onder imkers in binnen- en buitenland, maar het is natuurlijk de bedoeling dat deze Bij zo snel mogelijk over heel Nederland en de rest van de wereld wordt verspreid.

Er is dan ook door Arista Bee Research een ambitieus plan opgesteld, waarbij Buckfast Marken, zaadbedrijven en telers in de gebieden rond Enkhuizen en Warmenhuizen een belangrijke rol moeten gaan vervullen.

Het plan behelst in het kort dat in deze gebieden een bevruchtingsstation komt waar op grote schaal Bijenvolken worden gekweekt om uiteindelijk te komen tot varroa-resistente volken. Ik zal u de technische details besparen.

Een situatie met alleen maar grote voordelen, aangezien de gekweekte Bijenvolken bestuivingswerk doen bij de betreffende bedrijven en je heel snel steeds meer varroa-resistentere volken krijgt door een jaarlijkse selectie van de beste volken tot het gewenste punt dat je 100 % varroa-resistente volken hebt. Er is dus geen sprake van genetische manipulatie met alle gevolgen van dien, maar om natuurlijke selectie. Dus dat is extra mooi.

En het plan komt niet zomaar aanvliegen, aangezien er gebruik wordt gemaakt van de zeer succesvolle manier van werken op Hawaï waar waardevolle ervaringen zijn opgedaan. Tevens is er ook veel commitment zichtbaar vanuit het bedrijfsleven. Zo doet bijvoorbeeld het bedrijf Bejo-zaden al twee jaar lang heel actief mee.

Op onze vraag of de provincie Noord-Holland een nuttige bijdrage kan leveren, werd heel positief gereageerd. Wij willen dan ook de gedeputeerde Tekin oproepen om in overleg met Arista Bee Research een werkbezoek te brengen om dit veelbelovende plan te bespreken en met betrokken organisaties om in kaart te brengen op welke wijze de provincie ondersteuning kan geven. Ik zal dit verzoek ook aan de commissieleden in NLWM voorleggen.

Ons werkbezoek aan Buckfast Marken maakte duidelijk dat de Stichting een broodnodig steuntje in de rug kan gebruiken. De Stichting draait volledig op vrijwilligers en donaties en elk dubbeltje moet drie keer worden omgedraaid. Ons verzoek aan de gedeputeerde is dan ook om bij een nader in te vullen werkbezoek ook daar noodzakelijke behoeften in kaart te brengen en te verwerken in een voorstel. Tot zover de Bijen.

Voorzitter, we missen een stukje Noord-Holland. En dat komt niet omdat de Friezen zijn opgetrokken tegen de Hollanders om hun onafhankelijkheid te behouden. Nee, wat dat betreft zijn de Friezen nooit tegen Holland in het geweer gekomen. 

Andersom was dat wel anders. De laatste keer nog tussen1515-1524. Toen vond er nog een flinke oorlog plaats tussen Holland en Friesland. Deze was onderdeel van de zogenaamde Gelderse Oorlogen.

Maar wat is er nu aan de hand voorzitter? In de Leeuwarder Courant van 28 maart jongstleden viel te lezen dat het provinciale grensbord op “Neerlandsch Trots” en toeristentrekpleister De Afsluitdijk door een administratieve fout per ongeluk op de verkeerde locatie is geplaatst. Namelijk maar liefst zeven kilometer van de correcte locatie, waardoor het voor bijvoorbeeld nietsvermoedende toeristen net lijkt of het monument op de Afsluitdijk bij Friesland hoort.

Maar niets is minder waar voorzitter. Deze fout is al in juli 2017 gemaakt en navraag bij het College van de gemeente Hollands Kroon leerde ons dat het bord nog steeds niet op de correcte plek staat. Kan de gedeputeerde toelichten waarom dat na bijna anderhalf jaar nog steeds niet is gebeurd. En kan de gedeputeerde aangeven wanneer deze fout eindelijk wordt gecorrigeerd?

Voorzitter, hiermee rond ik mijn eerste termijn af. Ik dank u voor uw aandacht.

  • Hits: 784