Statenvragen "FIFA-praktijken in windmolensector"

Het lid M.S. Ludriks (PVV) deelt u, overeenkomstig het bepaalde in artikel 45 van het Reglement van Orde voor de vergaderingen en andere werkzaamheden van Provinciale Staten, mede dat hij vragen wil stellen aan het College.

Toelichting:

In de Volkskrant van 28-1-2016 (*), (**) en (***) staat te lezen dat voormalig directeur van Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN), dhr. Wim Stam, tijdens zijn fulltime directeurschap op de afdeling Wind Energy Facilities BV, in vijf jaar tijd minstens een miljoen euro heeft verdiend aan zijn eigen vier gesubsidieerde windmolens. Het ECN is het kenniscentrum te Petten dat het Rijk onder andere advies geeft over subsidies op windmolens.

De vier windmolens waren in eerste instantie van een collega van dhr. Stam bij ECN, namelijk dhr. Gert-Jan Langedijk, die op de afdeling zonne-energie werkzaam was. Hij liet de windmolens bouwen na consultatie van windexperts binnen ECN. Vanwege gezondheidsredenen zou dhr. Langedijk de vier windmolens verkopen aan dhr. Stam, die in 2008 officieel (samen met een aantal op de achtergrond opererende accountants en belastingadviseurs die elkaar kennen van hun werk bij WEA Accountants) eigenaar werd van de windmolens, die in tien jaar tijd bijna 5 miljoen euro aan subsidie zouden krijgen.

Aanvoerder van het clubje accountants is dhr. Koos Neuvel, die net als dhr. Stam door zijn professie heel goed weet hoe beleggingen in windenergieprojecten fiscaal moeten worden aangekleed voor het hoogste rendement. Opvallend feit: toen de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland in 2013 onderzoek deed naar de uitbreiding van het ECN Testpark, dat onder leiding stond van dhr. Stam, was dhr. Neuvel een van de experts die advies gaf. Het ECN was op de hoogte van de privé-exploitatie van dhr. Stam en het management van het instituut zag destijds geen conflicterende belangen. Eind 2013 hebben dhr. Stam, dhr. Neuvel en de andere aandeelhouders de vier windmolens verkocht voor een paar miljoen Euro en ruim een jaar later zou dhr. Stam met pensioen gaan.

Overigens zou dhr. Stam niet de enige zijn die professionele kennis van windenergie combineert met privébeleggingen in windmolens; volgens de Volkskrant blijken binnen ECN nog twee andere windenergiedeskundigen privé in een coöperatie te zitten die windmolens exploiteert.

De PVV is geschokt over de activiteiten van genoemde heren en vindt het op zijn minst de schijn van belangenverstrengeling hebben. Daarnaast toont dit voorval wederom aan dat er aan windhandel inderdaad een luchtje hangt. Het gaat niet om duurzaamheid, het gaat om zo veel mogelijk geld verdienen aan subsidies.

Ondergetekende stelt aan het College van Gedeputeerde Staten de volgende vragen:

1. Was de provincie Noord-Holland bij het verlenen van de benodigde vergunningen voor betreffende windmolens op de hoogte van de verbondenheid tussen de eigenaren en diens werkzaamheden bij ECN? Zo ja, wat heeft de provincie gedaan met deze kennis en zo nee, had de provincie dit niet moeten weten? Graag een gemotiveerd antwoord.

2. Deelt u de mening dat de activiteiten van onder andere dhr. Stam en ECN op zijn minst de schijn heeft van belangenverstrengeling en zowel ECN als de betrokken overheden een “FIFA-imago” geven waar dit soort praktijken ook hoogtij vieren? Zo ja, welke acties bent u bereid te nemen om dergelijke twijfelachtige constructies te voorkomen? Zo nee, waarom niet?

3. Bent u van mening dat het onderzoek van de Volkskrant aantoont dat kennis van bij ECN werkzaam zijnde personen is misbruikt voor persoonlijk financieel gewin? Zo nee, waarom niet en wanneer is dat dan volgens u wel het geval? Graag een gemotiveerd antwoord.

4. Kunt u nagaan wie de twee andere windenergiedeskundigen van ECN zijn die privé beleggen in windmolens, of dit in Noord-Holland is en wat zij verdienen aan hun twijfelachtige nevenfuncties? Zo nee, waarom niet?

5. Zijn er in Noord-Holland nog meer projecten m.b.t. “duurzame energie” waarvan eigenaren gedeeltelijk of volledig werkzaam zijn in de publieke sector? Zo ja, kunt u aangeven wie dit zijn, wat zij jaarlijks verdienen aan hun twijfelachtige nevenfuncties en hoeveel overheidssubsidies betreffende projecten ontvangen? Graag een gemotiveerd antwoord.

6. Werd en wordt ECN (in de breedste zin van het woord) ondersteund door de provincie Noord-Holland? Zo ja, op welke wijze?

7. Is dit College het met de PVV eens dat het onderzoek van de Volkskrant wederom aantoont dat er aan windhandel een vies luchtje hangt en dat het de eigenaren van windmolens niet om “duurzaamheid” te doen is, maar om juist zo veel mogelijk euro’s binnen te halen via overheidssubsidies? Zo nee, waarom niet?

M.S. Ludriks
PVV Noord-Holland

(*) ”Lucratieve bijverdienste” (de Volkskrant, 23-1-2016)
(**) ”Directeur verdiende aan gesubsidieerde windmolens” (de Volkskrant, 23-1-2016)
(***) ”Stilletjes leven van de wind” (de Volkskrant, 23-1-2016)